فاصله شخصی و انواع آن در تعاملات اجتماعی با دیگران

گاهی اوقات در صحبت های خود با یک همکار یا دوست یا شخص دیگری، ناگهان احساس می کنید که چقدر با آنها فاصله دارید. سپس از خود بپرسید که آیا این مقدار فاصله شخصی صحیح است یا باعث ناراحتی شما و آن شخص می شود. اما این تنها سوال شما نیست. بسیاری از مردم نمی دانند هنگام صحبت با دیگران، به خصوص چهره به چهره، چقدر یا چند سانتی متر باید از مخاطبان خود دور باشند.

آیا فضای فیزیکی اصلاً بر ارتباطات تأثیر می گذارد؟ آیا می تواند تأثیر یا معنایی پشت آن داشته باشد؟ آیا می تواند ماهیت ارتباطات را تغییر دهد؟ شاید فکر کنید این موضوع چندان مهم به نظر نمی رسد، اما فاصله شخصی با دیگران تا حد زیادی بر ارتباطات تاثیر می گذارد. علاوه بر این، مزایای بسیاری دارد و حتی گاهی اوقات می تواند به کیفیت ارتباطات آسیب برساند. در این مقاله از آکادمی لیا قصد داریم شما را با فاصله شخصی از دیگران و مزایا و معایب آن آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

در همین حال می توانید مقاله 15 مورد از مهمترین مهارت های ارتباطی در فروش مستقیم را بشناسید! را بخوانید

فاصله فردی با دیگران چقدر است؟

این آگاهی از فاصله فیزیکی و تأثیر آن بر تعاملات انسانی است. بر اساس این اصل، میزان فضای بین افراد هنگام برقراری ارتباط می تواند ماهیت رابطه را آشکار کند.

این اصطلاح توسط ادوارد هال که یک انسان شناس بود ابداع شد. او علاقه مند بود بفهمد انسان ها چگونه خود را در شرایط محیطی قرار می دهند. او فاصله فردی با دیگران را «بعد فضایی رفتار غیرکلامی» تعریف کرد.

انسان ها تمایل دارند مرز مشخصی را در رابطه با فاصله فیزیکی بین خود و سایر افراد ایجاد کنند. آنها این ترجیح را بر اساس سطح راحتی و ترجیحات قرار می دهند. افراد ممکن است به دلایل مختلف از دیگران دور یا نزدیک باشند. با این حال، هنگامی که فاصله ترجیحی آنها با دیگران از بین می رود، ناراحت می شوند و زنگ خطر به صدا در می آید.

اگرچه مفهوم فاصله شخصی از دیگران یا پروکسمیک ها عمدتاً در میان تقریباً همه فرهنگ ها یکسان است، برخی تفاوت های فرهنگی ممکن است فاصله فیزیکی را در اقشار مختلف متفاوت کند. در برخی از فرهنگ ها، “نزدیکی فیزیکی” مطلوب تلقی می شود و نزدیک بودن به فرد در طول مکالمات کاملاً قابل قبول است. به عنوان مثال، عرب ها رسم دارند که با در آغوش گرفتن شخصی و قرار دادن بوسه بر پیشانی فرد، آرزو می کنند. بدیهی است که انجام این کار در فرهنگ های دیگر ممکن است فاصله شخصی و حریم خصوصی را از بین ببرد. سایر عوامل محیطی معمولاً بر دوری شخصی از دیگران تأثیر دارند. مثلاً در یک جلسه کنفرانس، صندلی مدیر یا رئیس سازمان برای نشان دادن قدرت و اقتدار، کمی دورتر از دیگران و در مرکز قرار می گیرد.

اهمیت فاصله شخصی از دیگران

حفظ فاصله شخصی با دیگران در طول مکالمه می تواند بسیار مفید باشد. زیرا اطلاعاتی در مورد هدف شخصی که با ما صحبت می کند به ما می دهد. سطوح مختلف فاصله اجتماعی می تواند پیام های متفاوتی را منتقل کند. با این حال، مقدار فضای داده شده نباید تنها جنبه ای باشد که باید در هنگام تلاش برای درک مقصود شخص مورد توجه قرار گیرد. همیشه به نشانه های غیر کلامی و کلامی دیگری که به نظر می رسد نشان دهنده قصد خاصی است توجه کنید. به عنوان مثال، میزان فاصله اجتماعی که با شریک کاری خود دارید با دوستان یا خانواده شما متفاوت است.

بر اساس این مقوله، افراد میزان فاصله شخصی خود را از دیگران تعیین می کنند و زمانی که این مرز مشخص به طور غیرمنتظره ای شکسته می شود، احساس می کنند که حریم خصوصی آنها از بین رفته است.

سطوح مختلف فاصله شخصی چیست؟

هر فردی بر اساس تجربیات و ترجیحات خود، «فاصله شخصی» را متفاوت تعریف می کند. مطالعات نشان داده است که افراد معمولاً چهار نوع مختلف و منطقه حریم خصوصی دارند و تعاملات بین هر منطقه نیز متفاوت است. در بخش زیر، هر یک از انواع مختلف فاصله فردی و تعریف هر یک را مورد بحث قرار داده ایم:

انواع فاصله شخصی با دیگران فاصله صمیمی

زمانی که فاصله شما حدود 45 سانتی متر یا کمتر باشد، به آن فاصله صمیمی می گویند. این منطقه معمولاً فقط برای خانواده، نزدیکترین دوستان، همسر یا شریک عاشقانه در نظر گرفته می شود. افرادی که در این ناحیه قرار می گیرند می توانند باعث ایجاد احساس آرامش، ترس یا حتی آزار در ما شوند. مردم تمایل دارند به دنبال صمیمیت فیزیکی با مردم باشند زیرا اغلب می تواند آرامش بخش تر از کلمات باشد.

انواع فاصله شخصی با دیگران فاصله شخصی

فضای شخصی حدود 45 تا 120 سانتی متر است. یعنی از فرد تا 120 سانتی متر از بدنش امتداد دارد. این منطقه برای دوستان، خانواده و آشنایان نزدیک در نظر گرفته شده است. در این منطقه افراد از داشتن افراد صمیمی در اطراف خود یا تعامل با آنها لذت می برند و حالتی دوستانه و صمیمی دارد. مثلاً وقتی دوستان دور هم جمع می‌شوند، نزدیک‌تر به هم می‌نشینند و فاصله کمتری با هم دارند. زیرا این امر باعث ایجاد حس صمیمیت در آنها می شود.

انواع فاصله شخصی با دیگران فاصله اجتماعی

راین حدود 121 تا 365 سانتی متر با بدن انسان فاصله دارد. فاصله اجتماعی نه به اندازه فاصله عمومی غیرشخصی است و نه به اندازه فاصله شخصی صمیمی است. این منطقه ای است که معمولاً تعاملات اجتماعی عادی بین آشنایان و همکاران دور صورت می گیرد.

انواع فاصله شخصی با دیگران فاصله عمومی

در این حالت فرد بیشترین فاصله را با افراد دیگر دارد و در واقع ناحیه شخصی کمتر دیده می شود. در فاصله عمومی، فرد حدود 365 سانتی متر از دیگران فاصله دارد و بیشتر در یک محیط حرفه ای مستقر می شود که باید گروهی از افراد را مورد خطاب قرار دهد. همچنین سلبریتی ها و دیگر افراد مشهور به دلایل امنیتی و ایمنی 365 سانتی متر از دیگران فاصله می گیرند.

مثلاً وقتی انسان قصد سخنرانی دارد، از حضار فاصله می گیرد; زیرا آنها می خواهند قابل مشاهده باشند و کل جمعیت را مورد خطاب قرار دهند.

قلمرو یا قلمرو

جدا از این مناطق، انسان ها به طور طبیعی تمایل دارند حریم خصوصی خود را مشخص کنند. آنها نسبت به مکان فیزیکی که در آن زندگی می کنند احساس مالکیت می کنند. حتی ممکن است به طور طبیعی یک صندلی خاص را به صندلی های دیگر در طول سفر اتوبوس ترجیح دهیم. این مفهوم قلمرو نامیده می شود. که در سه نوع مختلف اولیه، ثانویه و عمومی می باشد.

قلمرو اولیه: به وسایل شخصی شخص مانند خانه، اتاق، تخت، وسایل شخصی و … اطلاق می شود.

دامنه ثانویه: مستقیماً به کسی تعلق ندارد، بلکه با او مرتبط است و با وجود اینکه افراد کنترل مستقیمی بر آن ندارند، می توانند مالکیت غیرمستقیم بر آن را تجربه کنند. مثلاً کوچه ای که شخصی خانه ای را اجاره کرده و می خواهد موقتاً از آن استفاده کند.

دامنه عمومی: هنوز متعلق به کسی نیست. با این حال، مردم می توانند برای مدت کوتاهی مالکیت آن را در دست بگیرند. مانند قرار دادن یک کیف یا کیف پول روی صندلی راحتی تا مردم بدانند که صندلی در حال حاضر مال شماست.

آخرین کلمه!

پروکسمیک به مطالعه چگونگی تأثیر فضا و فاصله بر ارتباطات و تعاملات اجتماعی اشاره دارد. در یک فضای بسیار کوچک با تراکم افراد زیاد، فضای شخصی کمتری دارید، مانند سالن کنسرت یا مترو. همانطور که در بالا گفتیم، محققان چهار نوع فاصله فیزیکی را برای افرادی که با آنها تعامل داریم تعیین کرده اند. با شناخت این مناطق و تلاش برای حفظ این فاصله از مردم، به حریم خصوصی خود و دیگران احترام می گذارید.

همچنین می توانید مقالات دیگر ما را در آکادمی لیا بخوانید تا با روش های توسعه شخصی آشنا شوید و در کسب و کار خود به موفقیت برسید.